Obecnie obowiązują dwa rodzaje orzecznictwa, regulowane odrębnymi ustawami i prowadzone przez różne instytucje:
dla celów rentowych:
- orzecznictwo rentowe prowadzone przez lekarzy orzeczników ZUS dla osób pracujących
- orzecznictwo dla rolników ubezpieczonych w KRUS, prowadzone przez lekarzy rzeczoznawców i komisje lekarskie Kasy
- orzecznictwo rentowe prowadzone przez komisje lekarskie podległe Ministerstwu Obrony Narodowej lub Ministerstwu Spraw
- Wewnętrznych i Administracji dla zatrudnionych w służbie tych resortów.
dla celów pozarentowych:
- orzecznictwo prowadzone przez Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
Dla mieszkańców Powiatu Pszczyńskiego orzeczenie o stopniu niepełnosprawności bądź też orzeczenie o niepełnosprawności wydaje Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Rybniku, ul. Chrobrego 39 /tel. 42-37-202/
Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wydaje orzeczenia o:
- znacznym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
- umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności organizmu, niezdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
- lekkim stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Zaliczenie do stopnia niepełnosprawności może być orzeczone na stałe lub okresowo.
Powiatowy Zespół wydaje również legitymację Osoby Niepełnosprawnej dla osób, które posiadają prawomocne i ważne orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i niepełnosprawności.
Wnioski można pobrać ze strony Zespołu Orzekającego w Rybniku www.pzon.rybnik.pl